ШҚО шаруалары құрғақшылық үшін сақтандыру алды

Алғашқы төлемдер Шығыс Қазақстан облысында, атап айтқанда Шемонаиха, Глубокое және Бесқарағай аудандарында жүргізілді, онда спутниктер бірінші кезеңде ылғал тапшылығын анықтады (15.05.2010 ж. - 20.06.15 дейін). Ылғалдың жетіспеушілігі 11 мың га алаңда тіркелді, ал бұл егістіктердегі төлем шамамен 125 млн теңгені құрады, деп жазады «Ақпараттық-есептеу орталығы» АҚ баспасөз қызметі.

- Бізде жалпы егістік алқаптары 22 мың гектардан асатын екі кәсіпорын бар. Біз сақтандыруға 27 миллион теңге жұмсадық, дәл сол сома, яғни 27 миллион теңге сыйлықақыны үкімет Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры арқылы төледі. Біздің кәсіпорындардың жерлері Шемонаиха және Глубоковский аудандарында орналасқан, ол жерде биыл құрғақшылық қаупі бар екенін көрдік. Біз былтырғы жылдан бері топырақтағы ылғал жетіспеушілігін индексті сақтандыру тетігін зерттеп, бұл адами факторсыз қарапайым және объективті сақтандыру механизмі екенін түсіндік. Сақтандыру жағдайы басталғанның өзінде, комиссия жинаудың қажеті жоқ, сақтандыру комиссарын өрістерге әкелу және т.б. Бәрі автоматты түрде Qoldau порталындағы жеке кабинеттен өтеді. Нәтижесінде, тек бірінші кезеңде төлем 85 миллион теңгені құрады. Бұл тек бірінші фаза, қазір триггерлер екінші фазада да жұмыс істеп жатыр. Яғни, 15 маусымнан 15 шілдеге дейін топырақта ылғалдың жетіспеушілігі бар, мұнда да біз төлемдер алуға мүмкіншілігіміз бар. Сақтандырудың үшінші кезеңі 15 тамызға дейін жарамды және осы кезеңде құрғақшылық күшейе түседі деген қауіп бар. Әрине, сақтандыру төлемдері біз үшін мақсат емес, бірақ сақтандыру - бұл тәуекелдерді басқарудың тиімді әдісі, сондықтан бізде 100% адам факторы мен кез келген сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін жоятын осындай құрал бар екендігіне қуаныштымыз, - дейді "Айтас" агрохолдинг департаментінің басқарушы директоры Талғат АЛДАЖАРОВ.

Фермердің сөзіне қарағанда, ылғал тапшылығы бар және төлемдер болған жерлерден де олар әлі де аз өнім жинауды жоспарлап отыр.

Жаңа сақтандыру механизмін 100 мың гектардан астам аумақты қамтитын 82 шаруашылық қолданды. Сақтандыру сыйлықақысы шамамен 170 миллион теңгені құрады. Мемлекет атынан шаруашылықтар үшін елу пайыздық субсидия ретінде де осындай мөлшерде қаржы төленді.

Механизм өте қарапайым және түсінікті. Өйткені, топырақтың құрамындағы ылғалдың мөлшеріне байланысты спутниктерден жіберілген микротолқындардың шағылысу қасиеті бар. Ылғалды және құрғақ топырақ микротолқындардың әртүрлі мөлшерін көрсетеді. Осылайша, жүйе күн сайын топырақтың күйін "бақылап отырады" және егінін сақтандырған әрбір фермер бұл процесті Qoldau порталындағы жеке кабинетінде бақылай алады. Спутниктік деректерді көптеген еуропалық елдердегі фермерлерге ұқсас қызметтерді ұсынатын Vandersat голландиялық компаниясы қабылдайды және өңдейді. Сонымен қатар, сақтандыруды қызметі қазақстандық сақтандыру компанияларымен жүзеге асырылады, ол  Qoldau порталында қол жетімді.

Қысқасы, сақтандырудың барлық процесі онлайн режимінде жүреді. Фермер жеке шотында егіс алқаптарын таңдайды, сақтандыру компаниясын таңдайды, сақтандыру сыйлықақысын төлейді, субсидия алуға өтінім береді, топырақтағы ылғалды өлшеу процесін бақылайды, ылғал тапшылығы туралы хабарлама алады, электронды төлем өтініміне қол қояды және сақтандыру төлемдері компанияның есебіне түседі .

9 шілдедегі жағдай бойынша 82 сақтандыру келісім-шарттары жасалды, сақтандырудың жалпы сомасы - 4,4 млрд. теңге, сақтандыру сыйлықақыларының жалпы мөлшері - 169 млн. теңге. Сақтандыру механизміне қатысатын кәсіпорындар Қазақстанның 6 аймағын, атап айтқанда Ақмола, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстарын ұсынады. Қазіргі уақытта Qoldau.kz порталы топырақтағы артық ылғалдың өнімі туралы өтініштерді қабылдауды жалғастыруда.