Елдегі білім беру саласында қаражат жымқырудың тұрақты схемасы қалыптасқан

Бұл туралы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі мәлімдеді, деп хабарлайды Устинка LIVE тілшісі.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет білім беру саласындағы жемқорлық тәуекелдеріне сыртқы талдау жүргізу барысында еңбекақы төлеу қорынан қаражат жымқырумен байланысты тұрақты қылмыстық схемаларды ашты:

1. қызметкерлерге жалақы оның лауазымынан қарағанда әлдеқайда көп аударылған;
2. жалақы білім беру мекемелерінде ресми түрде тіркелмеген адамдарға берілген;
3. қызметкердің карт-шоттарына жалақы есептеліп, ал төлем құжаттарында басқа тұлғаның деректері көрсетілген;
4. бір адамға ақша аударымдарын бірнеше рет қайталаған;
5. "өлі жандарға" - туыстары мен жақындарына ақша аударған.

Бухгалтерлер мектептің бухгалтерлік есеп жүйелері, ұлттық білім беру базасы және "Қазынашылық-клиент" жүйесі арасындағы интеграцияның жоқтығын пайдаланған. Олар төлем құжаттарына қолмен түзетулер енгізіп, бюджет ақшасын жымқырған.

Жыл сайынғы бюджеттік өтінімдерді қалыптастыру кезінде жымқырылатын қаражаттар белгіленген.

Айта кету керек, жымқыру бойынша бұрын ашылған схемалар шеңберінде сотқа дейінгі тергеулерді бүгінде басқа құқық қорғау органдары жүргізуде.

Өткен жылдың басынан бері білім беру саласындағы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметпен барлығы 192 қылмыстық іс тіркелді. Олар бойынша залал 13 млрд теңгеден асты, - деп мәлімдеді агенттік. - Ең ірі жымқыру Түркістан, Жетісу, Алматы, Қызылорда, Ақтөбе облыстары мен Алматы қаласында анықталды.

Түркістан облысының екі ауданында ғана Шардара және Сарыағаш білім бөлімдерінің қызметкерлері үш жыл ішінде 3,7 млрд теңге жымқырған. Қазіргі уақытта тергеу жүріп жатыр.

Жетісу облысында Талдықорған қаласының білім бөлімінің бас бухгалтері бастаған ұйымдасқан қылмыстық топқа қатысты тергеу аяқталды.

Қаражат білім беру саласының қызметкерлері болып табылмайтын тұлғалардың шоттарына ақша аудару арқылы жымқырылған.

Сонымен қатар, құрамында 3 білім бөлімінің қызметкері мен 10 мектеп бухгалтері бар қылмыстық топтың мүшелері өздеріне және басқа мектеп қызметкерлеріне белгіленген жалақыдан жоғары жалақы төлеген.

Оларға жалпы сомасы 4,2 млрд теңгеден астам шығын келтірілген.

Залалды өтеу мақсатында жалпы сомасы 3 млрд теңгеге қатысушылардың мүлкі тәркіленді.

Қылмыстық іс қабылданған шешімнің заңдылығын тексеру және сотта айыптауды одан әрі қолдау үшін қадағалау органына берілді.

Бұл ретте, жымқыру фактілеріне бақылаушы органдардың лауазымды адамдарының қамқорлығы кезінде жол берілді.

Өткен жылдың қараша айында Талдықорған қалалық сотының үкімімен білім басқармасының бас маманы Д. Төлебай сотталды, - делінген Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі ақпаратында. - Ол Талдықорған қаласындағы орта мектептердің тарифтік тізімдерін жалақының жоғары қажеттілігімен кедергісіз қарағаны және келісіп, лауазымдық өкілеттіктерін асыра пайдаланғаны үшін кінәлі деп танылды. Тергеу барысында Д. Төлебай жемқорлық қылмыс жасағаны үшін кінәні толық мойындап, іс жүргізу келісімін жасасу туралы өтініш білдірді. Сот үкімімен оған мемлекеттік қызметте қызмет ету құқығынан өмір бойына айыра отырып, 3 жыл 6 ай мерзімге бас бостандығын шектеу түріндегі жаза тағайындалды.

Осы сот үкімімен 2023 жылғы шілдеде Алматы облысы бойынша Тексеру комиссиясының мемлекеттік аудиторы Б. Ботабеков кінәлі деп танылды.

Ол Талдықорған қаласындағы мектептердің бірінде аудиторлық тексеру барысында анықталған жымқыру фактілерін жасырғаны үшін 500 мың теңге көлемінде пара алды деп айыпталды.